به نقل از «ایران اکونومیست»

درحسرت دیروز و دیروزها

تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۳۸۰۵۶۰

بیشتر شهروندان ایرانی که به سن دانایی رسیده و بد وخوب وزشت وزیبا را می فهمند و در هرجای این سرزمین پهناور که زندگی می کنند شوربختانه همیشه با اندوه و سرگشتگی به زندگی دیروز و امروز خود نگاه می کنند و اه از نهادشان بر می خیزد که دیروزمان از امروز بهتر بود وداغ دلشان تازه می شود. این سالهای سالخورده سپری شده می تواند همین اوایل دهه 1390 باشد که قیمت هردلار 1000 تومان بود یا قیمت یک دستگاه پراید 8میلیون یا حتی زیر قیمت یادشده.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ایرانیان تاریخ خوانده نیز به یاددهه 1340 می افتند که نرخ رشد اقتصاد ایران به طورمیانگین بالای ده درصد بود و آن را با نرخ رشد صفردرصدی دهه تازه سپری شده مقایسه می کنند و حسرت می خورند. سیاستمداران ایرانی واداره کنندگان نظام جمهوری اسلامی می توانند بارها وبارها به شهروندان ایرانی توضیح دهند دربرابر رفاه مادی که می شد داشت و حالا نداریم توانسته ایم دربرابر استکبار جهانی بایستیم واز کیان انقلاب اسلامی دفاع کنیم وبارها وبارها بگویند ایران 40 سال تحریم را پشت سرگذاشته واز پای درنیامده است. اما به نظر نمی رسد این سخنان به وبژه برای 50 میلیون ایرانی که در سال 1357 هنوز به دنیا نیامده بودند مفهوم عمیقی داشته باشد و انها را متقاعد کند رفاه به دست نیامده را با استکبارستیزی دریک کفه ترازو بگذارند. شهروند ایرانی به ویژه نسل جوان می خواهد درسرزمینی آباد و آزاد وسربلند زندگی کند و از نظر رفاه مادی نیز در بهترین موقعیت باشد و به جای اینکه خودش را با فقیرترین کشورها مقایسه کند با کشورهای نیرومند اقتصادی مقایسه کند.

حالا دیگر رهبری انقلاب نیز با صراحت می گوید انقلاب اسلامی تنوانسته است رشدهای اقتصادی بالا را تجربه کند و باید به این سمت برویم که به رشد میانگین 8 درصد درسال که از برنامه سوم توسعه تا امروز وعده داده ایم برسیم. اما رشد اقتصادی مستمر، کم نوسان و شتابان چگونه به دست می اید؟ این حرف بر زبان آسان می اید که باید رشد سرمایه گذاری رخ دهد اما پرسش مهمتر وفوری تر این است که سرمایه از کجا به دست بیاید؟ واقعیت تلخ این است که منابع لازم برای سرمایه گذاری به رشد 8درصد با کیفیت مطلوب درایران وجودعینی و فوری ندارد که هرگاه اراده کردیم آن را برای رشد سرمایه گذاری کنیم. رشدسرمایه گذاری یک روند وفرایند کوتاه مدت نیست و برای تامین سرمایه باید همه نهادها ی حکومتی ونیز همه گروههای اجتماعی رنج ودرد مصرف کمتر امروز رابه جان بخرند. اما شهروندان ایرانی حق دارند بپرسند دیگر از این هم کمتر مصرف کنیم.؟ شهروندان باوردارند درامدشان به اندازه ای کاهش یافته است که تنها می توانند برای خود غذای حداقلی خریداری کرده و نمی توانند بخش قابل اعتنایی از درامد خود را پس انداز کنند. از سوی دیگر رفتار مسنبدانه نهادهای دولتی در برخورد با تولیدکنندگان و مجبورکردن انها به اینکه دست از قیمت گذاری برای محصولات خود بکشند راه فرارسرمایه را بازکرده است.

اقتصاددانان باوردارند در یک دهه گذشته در اقتصاد ایران اتفاق بسیار دهشتناکی رخ داده و آن مستهلک کردن ظرفیت‌های بلندمدت رشد اقتصادی کشور کاهش است. به دلیل حذف ایران از بازار نفت، قطع ارتباطات پایدار با اقتصاد جهانی و عدم جایگیری در زنجیره‌های تولید جهانی ناشی از رفتارهای سیاستی ایران افت کرده و ظرفیت رشد را کاهش داده است.

تجربه دهه های 1980 به این سودر نشان می دهد رشد اقتصادی یک پدیده جهانی شده و کشورها نمی توانند به تنهایی رشد اقتصادی با کیفیت و بلند مدت را به دست اورند و متاسفانه ایران دهه های دراز مدتی است از این فرآیندها غایب است.

ساعت 24 

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: سرمایه گذاری رشد اقتصادی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۸۰۵۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دولت روحانی چگونه سفره مردم را کوچک کرد؟

دولت یازدهم و دوازدهم به ریاست حسن روحانی سفره مردم را کوچک کردند و دهه ۹۰ را به علت ناکارآمدی‌ها و ترک فعل‌های بی‌شمار با میانگین رشد اقتصادی ۰.۶درصد به پایان رساندند.

به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: روزنامه ایران در گزارشی در این‌باره نوشت: دهه ۹۰ به علت ناکارآمدی‌ها و ترک فعل‌های بی‌شمار دولت موسوم به تدبیر و امید از رشد اقتصادی محروم شد و میانگین رشد اقتصادی ۰.۶درصد به ثبت رسید. جهش‌های شدید نرخ ارز و تورم‌های مستمر بالا و تحقق تورم ۶۰درصدی، عدم تأمین واکسن در دوره کرونا، تشدید بیکاری در کشور، افت سرمایه‌گذاری خارجی، رشد فزاینده حجم نقدینگی و ثبت نرخ رشد نقدینگی ۴۰درصدی، تورم عدم ساخت مسکن و جهش‌های قیمتی بخش ساختمان در دوره روحانی و کاهش درآمد سرانه ایرانیان در این دوره زمانی تنها لیست کوتاهی از خسارت‌های دولت حسن روحانی است که این روزها وی از آنها به عنوان هدایایی برای دولت سیزدهم یاد می‌کند(!) وضعیت دولت تحویل داده شده توسط روحانی در سال ۱۴۰۰ در مقایسه با وضعیت پایان دولت دهم در سال ۹۲ نشان می‌دهد که روحانی میراثی از مجموعه‌ای از ناکارآمدی‌ها را برجای گذاشته است. در دولت احمدی‌نژاد تورم ۳۸درصد، نرخ رشد نقدینگی ۲۹درصد و میانگین رشد اقتصادی ۲.۰۵درصدی تجربه شد که در مقایسه با وضعیت تحویل دولت روحانی به دولت سیزدهم، به‌مراتب وضعیت بهتری بوده است. همچنین به لحاظ نابرابری، دولت روحانی کشور را در وضعیت نامطلوبی قرار داد؛ ضریب‌جینی به عنوان شاخصی برای سنجش نابرابری در دولت روحانی و عدم اتخاذ سیاست‌های حمایتی از اقشار کم‌درآمد روندی صعودی را طی کرد. در حالی که در دولت احمدی‌نژاد به دلیل اجرای سیاست هدفمندی یارانه‌ها شاخص نابرابری به‌شدت در کشور کاهش یافت و توزیع درآمد نیز نسبتاً بهبود یافت.

بی‌توجهی دولت روحانی به اصلاح اساسی ساختارهای اقتصاد باعث شد، کاهش تصنعی تورم با جرقه بازگشت تحریم‌های آمریکا از بین رفته و دولت روحانی را رکورددار بزرگ‌ترین تورم دو دهه اخیر کند و باعث کوچک شدن سفره‌های مردم شود.

در یک دهه گذشته تشکیل سرمایه و تولید ناخالص داخلی کشور با رشدهای پایین و بعضاً منفی روبه‌رو بوده است. نتایج عدم ثبات در شرایط اقتصاد کلان به دلیل ناکارآمدی و بی‌برنامگی دولت گذشته در کاهش سرمایه‌گذاری و تولید و همچنین ترغیب فعالان اقتصادی به فعالیت‌های سفته‌بازانه در دهه ۹۰ قابل مشاهده است. بر اساس آمارهای بانک مرکزی، متوسط نرخ رشد یک دهه اخیر تشکیل سرمایه ثابت ناخالص کل، ماشین‌آلات و ساختمان طی دوره ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ به‌ترتیب معادل ۶.۹-، ۹.۱- و ۵.۲- درصد بوده است. البته بر اساس آمار بانک مرکزی سال ۱۴۰۱ میزان سرمایه‌گذاری یا همان تشکیل سرمایه ثابت ناخالص با رشد ۶.۷درصدی، رکورد این شاخص را زده است. موردی که روحانی همواره سعی داشت بر آن تأکید کند، بلد بودن زبان دنیا و نوید ارتباطات اقتصادی- سیاسی با جهان بود، اما فارغ از کارنامه سیاسی که مشخص شد بلد بودن زبان دنیا، تنها بلوف بود، دولت در این زمینه در حوزه اقتصاد رفوزه شد. شاهد این مدعا هم میزان سرمایه‌گذاری خارجی به روایت بانک مرکزی است. با آنکه میزان سرمایه‌گذاری خارجی در سال‌های ۹۰ و ۹۱ در اوج تحریم‌های نفتی و هسته‌ای بیش از ۴میلیارد دلار در سال بود اما پس از برجام روندی نزولی به خود گرفت به طوری که سال ۹۵ به ۳میلیارد و ۲۲۳میلیون دلار و سال ۹۶ به ۲میلیارد و ۴۳۰میلیون دلار رسید. این عدد سال ۹۶ به رقم ناامیدکننده یک‌میلیارد دلار هم رسید.

شاخص درآمد ملی سرانه، یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌هایی است که برای نشان دادن وضعیت اقتصادی یک کشور به کار می‌رود و بهبود این شاخص بیانگر وضعیت مناسب خانوارها، بنگاه‌های اقتصادی و بخش‌های مختلف است. درآمد سرانه در یک دهه اخیر از ۹.۲میلیون تومان در سال ۹۰ به ازای هر نفر در سال ۹۸ به ۸/۴ میلیون تومان (به قیمت ثابت سال ۹۰) کاهش یافته است. این یعنی درآمد مردم در یک دهه اخیر نه‌تنها افزایش نداشته که کاهش هم یافته است. مرکز آمار در حالی این ارقام را اعلام کرده که اصلی‌ترین دلیل این بحران، تورم فزاینده سال‌های اخیر بوده است.